Hoe we werken aan de overstap naar duurzame warmte
In Amsterdam en Weesp willen we overstappen op duurzame en lokale warmte voor onze gebouwen. Zo zijn we minder afhankelijk van fossiele brandstoffen en van andere landen. Ook stoten we dan minder CO2 uit. Dat is beter voor het klimaat, gezonder voor iedereen en helpt om de energiekosten betaalbaar te houden.
De overstap van aardgas naar duurzame warmte is een grote verandering. Gebouwen krijgen dan bijvoorbeeld een aansluiting op een warmtenet of een warmtepomp in plaats van een cv-ketel. In de stad zijn we hier al volop mee bezig. We werken in veel buurten aan projecten en doen dat samen met bewoners, ondernemers en andere partners. Zo bouwen we stap voor stap aan een betrouwbare en toekomstbestendige warmtevoorziening. Hieronder vertellen we wat we zelf doen.
Wilt u meer weten over het beleid van de gemeente Amsterdam?
Gebouwen aansluiten op betaalbare en duurzame warmte
Er zijn verschillende manieren om woningen zonder aardgas te verwarmen. Een warmtenet is een gezamenlijke oplossing voor een (deel van een) buurt. Een warmtepomp is vaak geschikt voor een individuele woning.
Samen met woningcorporaties, bewonersorganisaties, warmtebedrijven en bewoners kijken we per buurt wat de opties zijn. In buurten waar we al in gesprek zijn geweest, hebben we veel geleerd. De focus in de aanpak ligt op het aardgasvrij maken van woningen en het verbeteren van isolatie.
Complexen van woningcorporaties en VvE’s die al kunnen overstappen op duurzame en betaalbare warmte, zullen doorgaan. De betaalbaarheid van warmte is een landelijke uitdaging. Daarom voeren we gesprekken met andere gemeentes en het Rijk. Pas als de kosten voor bewoners goed geregeld zijn, sluiten we woningen aan op het warmtenet.
Ontwikkeling en onderzoek duurzame warmtebronnen
We werken aan nieuwe manieren om huizen en gebouwen te verwarmen zonder aardgas. Dat kan met duurzame warmtebronnen, zoals bijvoorbeeld:
Aardwarmte (geothermie) : warmte uit de diepe ondergrond
Aquathermie : warmte uit rivieren, kanalen en ander oppervlaktewater
Restwarmte : warmte die overblijft in processen van bedrijven en industrie, bijvoorbeeld bij datacenters
Deze bronnen zijn schoon en raken niet op. Ze zijn belangrijk om in de toekomst genoeg duurzame warmte te hebben voor het warmtenet waarop duizenden woningen zijn aangesloten.
Onderzoek naar aardwarmte in de regio Amsterdam
Over de ondergrond in en rond Amsterdam is weinig bekend. De afgelopen jaren is daarom veel onderzoek gedaan om de ondergrond beter in kaart te brengen. In het SCAN-programma onderzoeken Energiebeheer Nederland (EBN) en TNO waar de ondergrond geschikt is voor het winnen van aardwarmte. Dat doen ze met seismisch onderzoek, het opnieuw bewerken van bestaande data en het uitvoeren van onderzoeksboringen. Meer informatie over dit programma vindt u op www.scanaardwarmte.nl (Open www.scanaardwarmte.nl in een nieuw tabblad) .
Eind 2023 vond de eerste onderzoeksboring plaats in Ouder-Amstel. De resultaten waren positief. Daarom wordt er vervolgonderzoek gedaan.
In september 2025 begint SCAN met een tweede onderzoeksboring (Open scanaardwarmte.nl in een nieuw tabblad) op Strandeiland (Amsterdam Oost). De onderzoeksboring is alleen gericht op het verzamelen van informatie. Na het onderzoek (dat inclusief op- en afbouw (Open www.youtube.com in een nieuw tabblad) maximaal 6 maanden duurt) wordt de locatie opgeruimd en teruggebracht naar de oorspronkelijke staat.
Van september tot en met december 2025 doet SCAN seismisch onderzoek (Open scanaardwarmte.nl in een nieuw tabblad) in de Metropoolregio Amsterdam. Tijdens het onderzoek worden geluidsgolven de ondergrond in gestuurd met behulp van verschillende technieken. De weerkaatsing van deze geluidsgolven wordt geregistreerd met grondmicrofoons die in het gras, op de stoep of in het veld zijn geplaatst.
Amsterdam werkt nauw samen met EBN en warmtebedrijf Vattenfall in het onderzoek naar aardwarmte. We hebben de ambitie om in 2030 de eerste aardwarmte uit de ondergrond te gebruiken voor de verwarming van woningen.
Oprichting van een publiek warmtebedrijf
We werken aan een publiek warmtebedrijf voor Amsterdam. Zo houden we als gemeente beter de regie op de overstap op duurzame en betaalbare warmtenetten. Volgens de landelijke plannen worden grote warmtenetten straks waarschijnlijk verplicht publiek eigendom. Er worden momenteel gesprekken gevoerd met publieke partijen, zoals Energie Beheer Nederland (EBN) en Alliander, en met omliggende gemeenten.
Bij de uitwerking van deze strategie staat betaalbaarheid voor bewoners centraal. We willen dat iedereen een eerlijke en betaalbare energierekening heeft.
Ondersteunen van energiegemeenschappen
Gemeentelijk vastgoed
De gemeente heeft veel bedrijfspanden en ander vastgoed in Amsterdam. Daarvoor geldt dat deze tegelijk met de buurt van het aardgas af gaan. In sommige gevallen kan het zijn dat er voor het gebouw een alternatieve techniek of moment wordt gezocht.
Verbeteren slecht geïsoleerde huizen
De gemeente, woningcorporaties en het Rijk pakken slecht geïsoleerde huizen in Amsterdam aan. Dit is belangrijk voor het verbeteren van het wooncomfort en voor het besparen van energie. We zijn gestart in buurten waar de nood het hoogst is; daar waar de bewoners de ondersteuning het hardste nodig hebben. We doen dat met 6 partners, verdeeld over de stad. Lees hier meer over de energiebespaarservice.
Zelf aan de slag?
Wilt u zelf stappen zetten om uw woning aardgasvrij te maken? Bekijk de mogelijkheden en praktische tips over verwarmen en koelen.
Wist u dat u voor veel verduurzamingsmaatregelen subsidie kunt krijgen? Bekijk hier welke subsidies en leningen er beschikbaar zijn.